Ooit lagen er op de Nederlandse begraafplaatsen zo’n 25.000 graftrommels, nu zijn er in heel Nederland minder dan 1.000 over. Een graftrommel was een soort grafcadeau. Een blikken trommel met een glazen venster, gevuld met (kunst)bloemen, een krans van bladeren of een krans van kraaltjes. Soms werd er een foto van de overledene in gelegd, vaak ook met een wens in een rij van dunne aluminium letters, bijvoorbeeld “Rust zacht, lieve Betje”. De trommels waren populair in de periode 1870-1940. Ze werden gemaakt door een blikslager of een smid. Op alle begraafplaatsen op Voorne zullen graftrommels te vinden zijn geweest. Daarvan was er in 2017 slechts nog één over: op de Algemene Begraafplaats aan de Voorweg in Oostvoorne.
Hillechien Brinker-Venema
De graftrommel lag op het graf van Hillechien Brinker-Venema (1860-1927). Mensen die haar een warm hart toedroegen, plaatsten de graftrommel op haar graf. Deze trommel heeft nog bladeren en bloemen. Over Hillechien Brinker is weinig bekend. Ze was getrouwd met Hendrik Brinker; hij bleef als weduwnaar achter en waar hij begraven ligt, is onbekend.
Hendrik Tammeling
Op de grafsteen van Hillechien Brinker staat ook de naam H. Tammeling, de naam van haar zwager. Hij werd zeven jaar later begraven. Over hem weten we meer!
De wortels van de familie Tammeling liggen in het noorden van het land. Hendrik Tammeling werd geboren op 25 december 1886 te Blokum (gem. Ten Boer) en overleed op 14 februari 1934 (in het ziekenhuis) te Rotterdam. Hij trouwde op 5 oktober 1911 te Oldehove met Anje Brinker, geboren op 10 mei 1888 te Pieterburen en overleden op 4 juni 1953 te Utrecht. Haar ouders waren Hillechien Venema en Hendrik Brinker. Op 10 augustus 1913 werd te Opsterland het enige kind van Hendrik en Anje geboren: Anna Hillegonda Tammeling. Zij bracht haar jeugd door in Oostvoorne en bezocht de HBS in Brielle.
Hendrik Tammeling was vanaf 17 december 1916 onderwijzer en schoolhoofd van de 1e Openbare Lagere School aan de Burg. Letteweg (toen Voorstraat) in Oostvoorne. Hij was een vooruitstrevende onderwijzer: er werden schoolreisjes georganiseerd, er werd gymles gegeven en hij probeerde zoveel mogelijk kinderen na de lagere school te laten doorleren. Ook gaf hij Engelse en Franse les aan de oudste kinderen.
Hendrik Tammeling vervulde in het dorp vele bestuurlijke functies. Zo was hij voorzitter en secretaris van de VVV, ouderling van de N.H. Kerk, oprichter en bestuurslid van Nut en Genoegen, oprichter van de IJsclub, bestuurslid van het Groene Kruis en ook nog dirigent van het Kerkelijk Koor. Kortom: een man met vele capaciteiten en een vriendelijk, hulpvaardig karakter, die bij de bevolking waarschijnlijk zeer geliefd was.
Op 14 februari 1934 overlijdt Hendrik Tammeling na een korte maar ernstige ziekte, slechts 47 jaar oud. De belangstelling tijdens de begrafenis op 19 februari 1934 is enorm! Dat kunnen we lezen in het verslag in de Nieuwe Brielsche Courant van 23 februari:
Achter de lijkbaar op de begraafplaats volgde een baar, volgeladen met bloemen en gedragen door vier leerlingen van den overledene. Hierachter de echtgenoote en dochter, familieleden, verwanten, vrienden, het volledige college van Burgemeester en Wethouders dezer gemeente, met den Gemeente-Secretaris, de Inspecteur van het Lager Onderwijs, de heer Brandsma, de heer C. Schipper, Hoofd der O.L. School te Brielle, de heeren A. Holleman en H.J.M. van Weert, resp. Hoofd der O.L. Schoolen no. 2 en 3 alhier, de heer J. van Dijke, directeur der vakscholen te Brielle, de Kerkeraad der Ned. Herv. Kerk alhier, bestuursleden van de vereeniging “Nut en Genoegen”, een deputatie van de afd. Brielle van het Ned. Onderw. Genootschap, Ds. Brinkerink, Dr. C.M. Kroes, het personeel der O.L. School no. 1 en de kinderen van de 3 hoogste klassen.
Er waren kransen, bloemen, vijf sprekers en ook de kinderen leverden hun bijdrage: ze zongen een toepasselijk lied. De oudste zwager van Tammeling, de heer Brinker (de weduwnaar van Hillechien), bedankte iedereen namens de familie.
Het verslag van de begrafenis van Hendrik Tammeling maakt voldoende duidelijk dat de graftrommel er waarschijnlijk later werd neergezet en niet bedoeld was voor Hillechien, maar een eerbetoon aan haar zwager was. De kans is groot dat deze trommel afkomstig is van collega’s of (oud-)leerlingen, of uit de kring van de bestuursfuncties die hij vervulde. In geen enkel archief of, bijvoorbeeld, in bewaard gebleven notulen van schoolvergaderingen wordt iets vermeld over een graftrommel. Jammer genoeg kennen de achterkleinkinderen van Hendrik Tammeling het verhaal achter de trommel niet: zij weten niet dat deze ooit op het graf stond, laat staan van wie het een geschenk was.
De graftrommel werd in erbarmelijke staat aangetroffen. In 2017 begon Korrie Korevaart op de Kerstmarkt van de Historische Vereniging Westelijk Voorne geld in te zamelen om de trommel te laten restaureren. Met financiële bijdragen van veel mensen in Westvoorne en van de HVWV kon de restauratie door de Nederlandse Stichting tot Behoud van de Graftrommel in Veenhuizen worden betaald.
Over de dochter van Hendrik Tammeling, Anneke Tammeling (1913-2002), is heel veel interessante informatie bekend.
Wij nodigen u van harte uit om dat in de Oudheidkamer te komen bekijken en te lezen.